Brony, to bardzo ważne narzędzia dla każdego rolnika. Praca bez nich byłaby niezwykle mozolna lub wręcz niemożliwa. Sam proces bronowania jest czynnością, która służy różnorakim celom. Po zaoraniu pola, brony wykorzystuje się do wyrównania ziemi i jej należytego spulchnienia. Przed zasiewem lub w jego trakcie, użycie bron rolniczych ulepsza stan gleby. Jeśli na jakimś etapie prac rolniczych na polu rozrzucono nawóz, to dzięki bronowaniu można go równomiernie wymieszać. Poza tym zastosowanie bron umożliwia zwalczanie znajdujących się na polu uciążliwych chwastów w sposób naturalny. Jest to niewątpliwa zaleta, gdyż w ten sposób eliminuje się użycie jakichkolwiek preparatów chemicznych i związanych z nimi oprysków. W rolnictwie stosuje się różnego rodzaju brony, między innymi brony zębowe, talerzowe oraz aktywne.
Spis treści
Brona zębowa i jej odmiany
Brony zębowe mogą być wykonane z drewna z nabijanymi metalowymi końcami. Ich konstrukcja jest złożona z listew w formie kratownicy, którą ciągną zwierzęta zaprzęgowe. Natomiast brona zębowa zygzakowa, to kratownica zrobiona zazwyczaj z płaskowników. Na każdym złączeniu płaskownika umieszcza się zaostrzony pręt. Płaskowniki faliście wygięte sprawiają, że zęby znajdujące się w drugim rzędzie są przesunięte względem rzędu pierwszego. Stosuje się je do pracy ze zwierzętami zaprzęgowymi lub doczepiając je do ciągników. Brony sprężynowe, to zespół sprężyn płaskich, które są wygięte łukowato i zakończone niewielkimi radełkami. Umieszcza się je na metalowych sankach lub dwukołowym podwoziu i używa do płytkiej obróbki pola, lub odchwaszczania gruntu. I jeszcze jeden rodzaj bron zębowych – brony kolczaste. Jest to zespół zębatych gwiaździstych tarcz osadzonych na wspólnej osi.
Brona talerzowa – sposób działania
Innym rodzajem bron są brony talerzowe. Jak sama nazwa wskazuje, posiadają one pewną liczbę wklęsłych tarcz, podobnych do talerza, umocowanych na wspólnej osi, i wspartych na podwoziu. Zasada pracy brony talerzowej jest podobna do działania pługa. Zamocowane tarcze obracając się, kroją ziemię i obracając ją. Działanie to jest zwane talerzowaniem. Wykorzystuje się je tylko przy użyciu maszyny rolniczej.
Brona aktywna – niezbędna do gleb ciężkich
Kolejna brona, która jest bardzo istotna w zestawie narzędzi rolniczych, to brona aktywna. Jedną z jej odmian jest brona wirnikowa, zwana też karuzelową. Jest to grupa wirników ułożonych poprzecznie do strony poruszania się. Na każdym wirniku są osadzone po dwa zęby, które mają za zadanie kruszyć i rozdrabniać ziemię rolną. Najczęściej brony aktywne wirnikowe mają szerokość 3 metrów i zawierają 12 wirników. Stosuje się je na glebach ciężkich i zbitych, dlatego potrzebują ciągników o duże sile. Innym rodzajem bron aktywnych jest brona wahadłowa. Są to najczęściej dwie belki zębate, ustawione jedna za drugą. Brona ta podczas jazdy wykonuje ruch poprzeczny do kierunku jazdy. W eksploatacji nie potrzebuje tak silnego ciągnika jak jej wirnikowa odpowiedniczka.
Kategorie wagowe bron
Przy omawianiu tematu bron warto dodać, że dzieli się je na trzy kategorie wagowe. Pierwsza grupa, to brony lekkie. Spulchniają one glebę na głębokości 2-5 cm. Brony średnie zagłębiają się na 4-6 cm. A brony ciężkie wnikają w głąb ziemi na głębokość 6-10 cm.
