Brona talerzowa jest maszyną rolniczą zbudowana z dwóch lub większej ilości osi, na których umieszczone są wklęsłe tarcze przypominające wyglądem talerze. Umożliwiają wykonywanie prac rolniczych na głębokości od 10 do 15 cm. Za pomocą talerzowania odwracane są niepokruszone skiby oraz odbywa się mieszanie z glebą wapna i nawozów mineralnych.
Spis treści
Zakres wykonywanych prac przy pomocy brony talerzowej
Brona talerzowa stosowana jest najczęściej do uprawy łąk i pastwisk, wykorzystywane są również do prac polowych po zbiorach lub po wykonanej orce, aby przygotować odpowiednio powierzchnię gruntu przed zasiewami. Talerzówki doskonale mieszają glebę, usuwają chwasty, przerywają parowanie wody z ziemi, wygładzają nawierzchnię oraz przykrywają nasiona niezbędną warstwą gleby. Ze względu na swoją strukturę brony talerzowe wykorzystywane są także do cięcia roślin motylkowych oraz do ich uprawy. Najważniejsze prace wykonywane przy pomocy talerzówki to:
- podorywka, prace tego rodzaju polegają na przykryciu resztek roślin pożniwnych, które bez dostępu tlenu ulegają rozkładowi,
- spulchnianie gleby, które wykonywane jest w celu poprawienia struktury gleby i jej napowietrzenia, w takich warunkach woda lepiej przenika do głębszych warstw, zasilając korzenie roślin,
- ugniatanie i kruszenie zbitych brył ziemi, prace tego typu zmiękczają glebę,
- przykrywanie nasion warstwą ziemi oraz mieszanie nawozów mineralnych z zewnętrzną warstwą gleby.
Brona talerzowa wykorzystywana jest także do skutecznego usuwania chwastów, ale prace te nie są zalecane w przypadku gleb, na których rośnie perz, ponieważ istnieje ryzyko rozprzestrzenienia się kłącza perzu jeszcze na większą powierzchnię.
Rodzaje bron talerzowych
Dostępnych jest kilka rodzajów brony – talerzówki. Pierwszy z nich to prosta konstrukcja w kształcie litery V złożona z dwóch osi, na których przymocowane są talerze, natężenie prac jest regulowane poprzez zwiększenie lub zmniejszenie kąta rozwarcia między osiami. Ich szerokość wynosi około 3 m, charakter pracy przypomina pracę z pługiem.
Następny rodzaj brony talerzowej to konstrukcja typu X, które wyposażone są w dodatkowe elementy robocze niwelujące nierówności na brzegach wałów z talerzami, należą do nich zgrzebła wyrównujące i wały.
Trzeci rodzaj talerzówek to brony kompaktowe, w konstrukcjach tego typu talerze połączone są z ramą krótkim ramieniem, posiadają zwartą konstrukcję, dzięki czemu środek ciężkości jest bliżej ciągnika. Zazwyczaj stanowią składnik agregatów uprawowych. Zastosowanie odpowiedniego rodzaju brony talerzowej zależy od rodzaju występującej gleby.
Brona talerzówka – wady i zalety
Brona talerzowa ma szerokie zastosowanie w rolnictwie z powodu swoich właściwości, do których należą:
- małe zapotrzebowanie na moc,
- skuteczne mieszanie gleby.
Pewnym problemem może być zagłębianie się brony talerzowej na twardych i ciężkich glebach. W takim wypadku rolnicy zwiększają ciężar poprzez zastosowanie różnego rodzaju obciążników.